Kopen is…. verleden tijd?

Een kleine insight in mijn dynamische zoektocht naar het ontwerp van betekenisvolle en duurzame interieurs.

kopen is slopen!

Overal om me heen zie ik containers verschijnen die worden volgegooid met keukens, vloeren en wanden die nog geen twintig jaar oud zijn. Achteloos in stukken geslagen, waardoor een tweede leven onmogelijk is gemaakt.

Het lijkt wel of iedereen het nodig vindt om z’n stempel te drukken op z’n nieuwe bezit. Als je niet een nieuwe keuken of badkamer hebt laten aanrukken, tel je niet meer mee. Elk nieuw restaurant vereist een totaal nieuw meubilair, anders kunnen ze het vergeten. Een lik verf alleen is niet meer genoeg. Maar waarom eigenlijk? En zijn deze nieuwe interieurs dan echt wel zoveel anders, mooier en beter?

Je zou toch denken dat als een ontwerp goed en doordacht gemaakt is, dat deze dan heel lang mee kan gaan. De bruine kroeg is toch ook nog altijd populair? De tafel van oma waar elke vlek een eigen verhaal heeft, wordt toch ook door de hele familie om gevochten? En we vinden de oude huizen in Frankrijk waar de verf van af bladdert ‘oh zo charmant’!

snel en goedkoop

Dat stukje ‘goed en doordacht’ wat nodig is voor een duurzaam product of interieur is nou net waar het fout gaat. Er is zelden voldoende budget en tijd om het goed te doordenken, en een kwalitatief hoogwaardig ontwerp en product te vervaardigen. Alles moet snel en goedkoop.

Hoe kan dit in een tijd waar iedereen bewust is van het feit dat we te maken hebben met extreme klimaatveranderingen, onze grondstoffen schaars worden, en er vele mensen in verschrikkelijke omstandigheden onze goederen produceren? We weten allemaal dat het tij alleen maar kan worden gekeerd als we met z’n allen minder consumeren, minder bouwen, minder reizen, minder alles.

En toch gaan we met z’n allen lekker door!

Tijdens mijn studie Bouwkunde aan de Technische Universiteit in Delft (2002-2008), werd ons het een en ander onderwezen over duurzaamheid in de architectuur. Maar echt constructief was dit niet. Het voelde meer als een soort bijzaak, iets waar je vanaf moest weten, maar niet iets wat als essentieel werd beschouwd voor een goed ontwerp.

Gelukkig was mijn ervaring later in de praktijk dat er binnen de architectuurwereld velen zich wel degelijk inzetten voor duurzame architectuur. Maar het budget en de wensen van de opdrachtgever bleven altijd sterk bepalend voor hoeveel van deze ambities waargemaakt konden worden. En vaak genoeg was de intentie van de opdrachtgever helaas anders dan het leek en was het hen enkel te doen om het behalen van een groen label, om daarmee een betere naam en meer winst te kunnen boeken. Dit had weinig te maken met goed willen doen voor de wereld.

duurzaam interieur

In de interieurwereld lijkt het woord duurzaamheid nog altijd een soort taboe. Een interieur wordt veelal gezien als een visitekaartje, als een manier om een identiteit en ambitie mee uit te stralen, dat moet passen in het huidige tijdsbeeld. Oftewel iets wat vluchtig is en specifiek voor elke nieuwe eigenaar. Ik begrijp dit volledig, want ook ik ga graag naar die hippe nieuwe bar, of overnacht in dat hotel van een specifieke keten omdat ik me verbonden voel met hun identiteit.

“Een echt duurzaam interieur zie ik maar zelden”

Ik hink dan ook continu op twee benen. Aan de ene kant wil ik niets liever dan sprankelende nieuwe interieurs ontwerpen, die beantwoorden aan de wensen van mijn opdrachtgevers, maar aan de andere kant kan ik het ook niet meer aan mezelf verkopen mee te blijven doen met onze idiote consumptiemaatschappij die de wereld van onze kinderen aan gort helpt. Als ontwerper heb ik de tools in handen om het anders te doen.

- ik gá het anders doen!

Maar hoe zorg ik ervoor dat mijn interieur ontwerpen wél duurzaam worden?

Dit is een zoektocht waarin ik mij nu begeef. Een zoektocht die nog heel lang zal voortduren, maar wel één die mij veel energie geeft. Hoe meer ik ermee bezig ben, hoe meer fantastische initiatieven ik tegenkom. Van bedrijven die producten maken van natuurlijke hernieuwbare grondstoffen of restmaterialen, tot aan pioniers die voor volledig circulair gaan, met een toekomst waarbij het kopen en bezit verleden tijd zijn.

het kán anders!

Hoe ik ga komen waar ik naartoe wil is nog niet helemaal duidelijk, maar eén ding is zeker; dit kan ik niet alleen. Zie dit dan ook als een oproep aan iedereen die hier ook mee worstelt, aan iedereen die met mooie initiatieven kent of hier zelf mee bezig is, aan iedereen die samen met mij wil werken aan een toekomst vol prachtige duurzame interieurs die niet alleen ons gelukkig maakt, maar ook de volgende generaties:

Wie doet er mee?

“Zo, nu ik dit met jullie allen gedeeld heb, kom ik er niet meer onderuit! ”

— Maud van Hees